Proverbs 22

Kilek ningo diram la bitarko sail tagirko

1Nup ningo nuam yawarakala karogo bagara mu,
kari kumik mel suen biya ago bagara mu nunga kiaram.
Ale kariimet ka ikimon ni kari terong ma ka balmon, mu gold se silver mu nunga kiaram tala.
Pro 22:1-2 Nangimik mel ago bagara: Pro 22:7,16,22-23. Reference saki tala Pro 10:15 mu te aniso.

2Kariimet saki nungumik mel suen biya agi, kariimet nungumik mel mena agi wore, umu mel gotektir,
bare mel biya mu KARI BIYA nuna suen la nunga nungam.
3Kari ko ikia ningo nuam, mu nu ikup nu irokko taiwoso mu ko ikiso ale kiaso.
Bare kari nu ikia ningo bo nukote mena mu nu ikup koma ko aniso mu me ko ikiso,
ale am te nama soroso ale ikup giso.

4Ni keta nimi ira kutuwur ale KARI BIYA kuring bowa ningi bager,
mu ni manga mel suen biya ago se nup biya to ale kam maiya biya yawarakala bagerko.
5Kariimet memek nunga lage te mayang singir suen biya aniso.
Bare kari ko bagara aolak ninguru ko sinar taso mu lage memek mu ilu kiarukko.
6Ni ka kuriang munan ningo diram karo tumonko mu ko node ilup,
mu nuna eng nunga garuk kam te munan umutang la karo tui se lagomonko.
7Kariimet nungumik mel mena mu kariimet nungumik mel suen biya ago wore nunga nobowa ningi nunga ura dungan kariimet bagasan.
Uwutatala, ni kari bo kote manga mel i to,
mu ni kari mel kisiso wore ko dungan kari ko nimi betesam.
8Ni anapeya mel ningam te agusam se nunguning kaposo iwitatala,
ni saki alo nunga bita maguwur, mu koma suwantatala ni maingte memek arikko,
umutang te ni saki alo nungumik te udagi memek bitarko me terong.

9Ni ka mel me guramuko, kariimet nungumik mel mena mu arungu am no giko.
Ni butata bitar, mu KARI BIYA marak kisokko.
10Kari nusupuling lagara se gusia den nuguring ningi kapawara mu nunga kaoral se tagi tamon se
ining munak se den memek mu menarukko.
11Kari awiriya tom suen biya Kaem koma te am diram nunguningkiri bagurukko kueso,
ale noko den munak yawara,
mu king kari umutang ilak kapeturuk ale ko bo ko bagurukko.

12KARI BIYA mu nu ikia ningo mu ko sinar taso,
ale kawel kari nunga den mu sokel menawuso.
13Gagor kari nu kawam te la baga lagoso,
ale kota numi manarso, “Ani aratik bare kausik daong kuruwim aga usirok bore ko se!” maso.
14Lage luan imet mu nunga den welang mu mutim bo du biya i beteman se aniso wore iwita.
Se kari awiriya dogowa sisiso se kiwem umu beteso,
mu KARI BIYA gomang maguwuso ale mutim (uwuta) mu ningi dagulokko.
15Kuriang gotektek mu ngualara sipira ko munan duap duap betesan,
bare nunga ilup ale nunga lilumur, asele munan memek mu nubiring tumonko.
16Kari nu kariimet nungumik mel mena alo nunga bita maguwuso ale nunga mel tere giso,
agi ko mel yawara kari kumik mel suen biya ago mu gomang kulukuokko tuso agi,
mu nu kota mu maingte kari kumik mel mena nunguningkiri ko bagurukko.

Den ningo 30

17Degewa tagi se bager se, ani ikia kari nunga den ka kausek se ikiko;
ale nononga den ninguru ko ikia toko.
18Mu awuk, den mu kamin te aniruk se te munakerko terong maem, mu ni amilmilerko.
19Ani aitakta la den imi balik se ikiko.
Mu te ni KARI BIYA ko gemang ningi nunguning arukko.
20Mu ani den 30 ka manikko batagem se kaparam,
den mu ikia ningo ka kausok ale ka sinar awurokko.
21Se umutang te ni den nunguning ko duap ninguru ikiko.
Se kariimet awiriya den nunguning ikimonko ka isarmon,
mu ni den ko duap dugu diram la nunga manaruko.

22Ni kariimet nungumik mel mena mu mel yam iwita ko me nunga iki ale nunga mel tere iwita me giko.
Ale den ariga kam te me nunga ira kutuwu arungu kaparko.
23Mu awuk, KARI BIYA nunga sangukko nongorak pingi bagoso.
Se kari arikaya nunga bita maguwusan,
mu KARI BIYA betela kari umutang nunga bita maguwurokko.

24Ni kariimet nunga nongomang magara tairate se tere daong kuruwim,
mu arungak nana gia suwan ko me aratuko.
25Mu awuk, ni nunga kilek memek karogo iki ale
kilek memek umutang dagarok iwita ka talipuruk bore ko.

26Kari bo kari sang nongote mel ipi giok ale koma kutuwurokko me terong,
mu ni nu kuwim te koma kutuwurko den ilak me nunguruko.
27Mu awuk, ni me dier agi bore ko,
se taimon ka melmasak suen la gimon ale ka anira kuwim ago gimon bore ko.

28Nika taleng girigir alo girakala ali ko tom beteman ale manga bangaru beteman,
mu ni baruku ale me ago kasu namarko.

29Kari awiriya ura ningo iluso, mu nu king ko ura kari bo ko aratukko.
Kari uwuta mu nu kari nup mena ko ura kari ko me bagurukko.
Copyright information for WSK